Karnozyna to generujący się w organach wewnętrznych człowieka di-peptyd, który syntetyzuje się z L-histydyny i β-alaniny w procesie katalizowanym przez syntetazę karnozynową w obecności ATP. Będziemy go szukać tam, gdzie jest wydatkowane sporo energii, np. mięśniach kinetycznych, sercu i mózgu. Stąd bierze się fakt, że niejeden człowiek ruszający się aktywnie potrzebuje jej w pożywieniu.
Karnozyna – co warto o niej wiedzieć?
Oficjalna nazwa biochemiczna karnozyny brzmi: β-alanyl-L-histydyna. Po odjęciu wody daje nawet 20-30 mmol/kg, a w przypadku mięśni poprzecznie prążkowanych stanowi nawet 0,2-0,5% masy. Organiczne stężenie związku zależy od licznych czynników, takich jak np. zawartość karnozyny w dostarczonym pokarmie, płeć (wyższe w organzimach męskich), a dodatkowo rodzaj mięśni (większe w mięśniach szybkokurczliwych).
Jak funkcjonuje karnozyna?
Karnozyna wchłania się z układu pokarmowego, przeważnie z jelita cienkiego, a podczas tego procesu ma miejsce częściowa hydroliza karnozyny do L-histydyny i β-alaniny. Trzeba zauważyć, że karnozyna przenika barierę krew-mózg i jej stężenie w tkankach w dużym stopniu zależy od suplementacji. Beta-alanyl-L-histydyna to substancja o szerokim spektrum zadań na rzecz organizmu, m.in.:
– Reguluje pracę retikularnych kanałów wapniowych w mięśniach szkieletowych i kardiomiocytach;
– W tkankach pobudliwych kontroluje równwagę kwasowo-zasadową;
– Zmniejsza szkodliwość jonów niektórych pierwiastków (m.in. Co, Fe, Cu, Zn);
– Stopuje aldehydy i wolne rodniki.
Inne właściwości, wykazywane przez karnozynę, łączą się z działaniem terapeutycznym w przebiegu schorzeń inicjujących stres oksydacyjny i karbonylowy, np. naczyniowych i sercowych, zaburzeń metabolizmu czy patologii neurodegeneracyjnych.
Karnozyna to także znany od lat element suplementacyjny o działaniu wspierającym regenerację mięśni szkieletowych, zmniejszającym kumulowanie się kwasu mlekowego oraz poprawiającym moc pracy mięśni. W tkance mięśniowej karnozyna działa przede wszystkim jako „kontroler” jonów wodoru, ale i antyoksydant, a więc Reduktor agresywnych form O2. Twierdzi się, iż możliwości ograniczające karnozyny podczas ruchu są o wiele większe niż dwuwęglanów czy fosforanów.